İl Gayri Safi Yurtiçi Hasıla, 2004-2021 verileri açıklandı. Erzurum’da 2021 rekorunda kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla TL olarak 46 bin 444 TL, dövizde 5 bin 171 dolar olarak açıklandı.
DOSİAD analizi
DOSİAD’ın TÜİK bilgilerinden yola çıkarak yaptığı hesaplamaya göre, kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla 2021’de bir önceki yıla göre TL’de yüzde 28,88, dövizde yüzde 1,0 arttı.
TL cinsinden GSYİH
2004-2021 verilerine göre Erzurum’da kişi başına düşen gayri safi yurtiçi hasıla; 4,654 in 2004, 5,286 in 2005, 6,079 in 2006, 6,751 in 2007, 7,742 in 2008, 8,100 in 2009, 9,855 in 2010, 10,993 in 2011, 12,520 in 2012, in 2013 14,117, 15,567 in 2014, 17,834 in 2015, 20,629 in 2016’da 24.127, 2018’de 26.664, 2019’da 30.074, 2020’de 36.036 ve 2021’de 46.444 bin TL.
Dolar cinsinden Erzurum GSYİH
2004-2021 verilerine göre Erzurum’da dolar cinsinden kişi başı gayri safi yurt içi hasıla 2004’te 3 250, 2005’te 3 922, 2006’da 4 220, 2007’de 5 194, 2008’de 6 044, 2009’da 5 idi. 244, 6 561 2010’da 6 557, 2012’de 6 948, 2013’te 7 418, 2014’te 7 120, 2015’te 6 577, 2016’da 6 827, 2017’de 6 614, 2018’de 5 655 dolar, 5 296 dolar oldu. 2019, 2020’de 5 119 dolar ve 2021’de 5 171 dolar.
Gayri Safi Yurtiçi Hasılada En Büyük Payı 2,2 Trilyon Lirayla İstanbul Aldı
İstanbul, 2021 yılında 2 trilyon 202 milyar TL ile en yüksek Gayri Safi Yurtiçi Hasıla’ya (GSYH) ulaşarak toplam GSYH’den yüzde 30,4 pay aldı.
Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK), iller bazında 2021 yılı Gayri Safi Yurtiçi Hasıla verilerini açıkladı. Buna göre cari fiyatlarla il düzeyinde GSYİH hesaplamalarına göre; İstanbul, 2021 yılında 2 trilyon 202 milyar 156 milyon TL ile en yüksek GSYH’ye ulaşarak toplam GSYH’den yüzde 30,4 pay aldı. İstanbul’u 667 milyar 142 milyon TL ve yüzde 9,2 pay ile Ankara, 462 milyar 152 milyon TL ve yüzde 6,4 pay ile İzmir izledi. İl bazında GSYİH hesaplamalarında 6 milyar 99 milyon TL ile Tunceli, 4 milyar 968 milyon TL ile Ardahan ve 3 milyar 861 milyon TL ile Bayburt son üç sırada yer aldı.
İlk Beş Yıl
GSYH’de en yüksek paya sahip ilk beş il, 2021’de toplam GSYİH’nın yüzde 54,4’ünü oluşturdu.
Kocaeli, 2021 yılında kişi başına düşen GSYİH’de 153.479 TL ile birinci sırada yer aldı.
2021 yılında kişi başına düşen GSYİH’de 153.479 TL ile Kocaeli ilk sırada yer aldı. Kocaeli’yi 140 bin 698 TL ile İstanbul ve 132 bin 803 TL ile Tekirdağ izledi. İl bazında kişi başına düşen GSYİH hesaplamasında ise 27 bin 790 TL ile Van, 27 bin 48 TL ile Şanlıurfa ve 26 bin 837 TL ile Ağrı son üç sırada yer aldı.
Kişi başına düşen GSYİH, 2021’de on üç il için Türkiye ortalamasının üzerindeydi.
‘Tarım, ormancılık, balıkçılık’ ve ‘diğer hizmet faaliyetleri’ dışındaki tüm faaliyetlerde İstanbul en yüksek paya sahiptir.
GSYİH’yı oluşturan faaliyetler incelendiğinde; 2021 yılında cari fiyatlarla GSYİH içinde en yüksek paya sahip olan İstanbul, tarım ve diğer hizmet faaliyetleri hariç tüm faaliyetlerde birinci sırada yer aldı. İstanbul ilinin toplam bilgi ve bağlantı faaliyetleri içindeki payı yüzde 65,6, finans ve sigortacılık faaliyetleri toplamından aldığı pay yüzde 60,6, mesleki, idari ve yardımcı hizmet faaliyetleri toplamından aldığı pay yüzde 45,7, toplam hizmetler bölümünden aldığı pay yüzde 41’dir. 9, toplam inşaat branşından aldığı pay ise yüzde 32,2 oldu. 81 arasında tarım, ormancılık ve balıkçılıkta Konya yüzde 6,0’lık payla birinci sırada yer alırken, diğer hizmet faaliyetlerinde Ankara yüzde 42,3’lük payla ilk sırada yer aldı.
Hizmetler sektörü, yüzde 33,7 ile İstanbul’un toplam GSYİH’sındaki en yüksek paya sahip oldu.
İstanbul, 2021 yılında toplam hizmetler sektörünün yüzde 41,9’unu alırken, hizmetler bölümünün ilin toplam GSYİH içindeki payı yüzde 33,7 oldu. İstanbul’un toplam GSYİH’sında ikinci sırayı yüzde 18,8’lik payla sanayi alırken, üçüncü sırayı yüzde 7,2’lik payla mesleki, idari ve yardımcı hizmet faaliyetleri aldı.
Zincirlenmiş hacim endeksi ile GSYİH 17 ilde bir önceki yıla göre Türkiye ortalamasının üzerinde büyüdü.
Yıllık GSYİH 2021 yılında zincirlenmiş hacim endeksi ile bir önceki yıla göre %11,4 artarken, artış 17 ilde Türkiye ortalamasının üzerinde gerçekleşti. 2021 yılında bir önceki yıla göre değişim oranı en yüksek ilk üç il sırasıyla yüzde 26,5 ile Antalya, yüzde 20,0 ile Tekirdağ ve yüzde 19,6 ile Yalova oldu. Bir önceki yıla göre düşüşün en fazla olduğu 3 il sırasıyla yüzde 2,7 ile Sinop, yüzde 4,8 ile Gümüşhane ve yüzde 5,4 ile Ardahan oldu.
İstanbul, yüzde 3,96 ile 2021’de Türkiye’nin GSYİH büyümesine (yüzde 11,4) en çok katkı sağlayan il oldu.
Yıllık GSYİH’nın bir önceki yıla göre yüzde 11,4’lük artışına zincirlenmiş hacim endeksi ile en fazla katkı sağlayan il, yüzde 3,96 ile İstanbul oldu. İstanbul’u yüzde 0,95 ile Ankara ve yüzde 0,85 ile İzmir izledi. 2021 yılında yıllık GSYİH büyümesine olumsuz katkı yapan iller arasında yüzde 0,007 ile Ordu, yüzde 0,008 ile Rize ve yüzde 0,009 ile Çanakkale ilk sırada yer aldı. – ERZURUM
